Hukuk Davalarında Davadan Feragat, Davayı Kabul, Sulh

Davadan Feragat ve Davayı Kabul Nedir?

Davadan feragat, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir.

Davayı kabul ise, davacının talep sonucuna, davalının kısmen veya tamamen muvafakat etmesidir. Davayı kabul, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri davalarda hüküm doğurur.

Davada feragat ve davayı kabul, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir. Feragat ve kabul, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir.

Davadan Feragat ve Davayı Kabulün Şekli

Davadan feragat ve davayı kabul, dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır.

Feragat ve kabulün hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı değildir.

Kısmen feragat veya kısmen kabulde, feragat edilen veya kabul edilen kısmın, dilekçede veya tutanakta açıkça gösterilmesi gerekir.

Feragat ve kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır.

Feragat ve Kabul Durumunda Yargılama Giderlerinden Kim Sorumlu Olur?

Feragat veya kabul beyanında bulunan taraf, davada aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilir. Feragat ve kabul, talep sonucunun sadece bir kısmına ilişkin ise yargılama giderlerine mahkûmiyet, ona göre belirlenir.

Davalı, davanın açılmasına kendi hâl ve davranışıyla sebebiyet vermemiş ve yargılamanın ilk duruşmasında da davacının talep sonucunu kabul etmiş ise, yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilmez.

Sulh Nedir?

Hukuk Muhakemeleri Kanununda sulh tanımı, görülmekte olan bir davada, tarafların aralarındaki uyuşmazlığı kısmen veya tamamen sona erdirmek amacıyla, mahkeme huzurunda yapmış oldukları bir sözleşme, şeklinde yapılmaktadır.

Sulh, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri uyuşmazlıkları konu alan davalarda yapılabilir. Dava konusunun dışında kalan hususlar da, sulhun kapsamına dâhil edilebilir. Sulh, şarta bağlı olarak da yapılabilir. Sulh, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir.

Hukuk Davalarında Sulhun Etkisi

Sulh, ilgili bulunduğu davayı sona erdirir ve kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur.

Sulh halinde, mahkeme, taraflar sulhe göre karar verilmesini isterlerse, sulh sözleşmesine göre karar verir. Sulh halinde, mahkeme, eğer taraflar sulhe göre karar verilmesini istemezlerse, karar verilmesine yer olmadığına karar verir. İrade bozukluğu ya da aşırı yararlanma hâllerinde, sulhun iptali istenebilir.

Mahkeme Dışı Sulh Sözleşmesi

Mahkeme dışı sulh sözleşmesinin taraflarca, Hukuk Muhakemeleri Kanununda belirtilen ve aşağıda açıklanan şekil şartlarına uygun olarak mahkeme içi sulhe dönüştürülmesi gerekmektedir. Aksi durumda, mahkeme dışı yapılan sulh sözleşmesi geçerli kabul edilmeyecektir.

Taraflardan birinin, mahkeme dışı sulh sözleşmesi yapıldığı ve bu sözleşmeye uygun mahkemece bir karar verilmesi gerektiği yolundaki iddia ve talebinin diğer tarafın kabulüne bağlı olduğu belirtilmiştir.

Beyanda bulunana okunmak ve imzası alınmak kaydıyla sulh müzakereleri sonucunun, tutanağa yazılmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. Kanunun öngördüğü bu şekil, sulh için geçerlilik şartıdır.

Taraflar mahkeme dışında yaptıkları sulh sözleşmesini mahkemeye vererek buna göre davada sulh olduklarını bildirirlerse mahkemece sulh sözleşmesinin mahkemeye verildiğini tutanağa yazıp, sözleşme okunduktan sonra tutanağın taraflara veya vekillerine imza ettirilmesi gerekir, bu şekilde mahkeme dışı sulh mahkeme içi sulhe dönüşür.